10. Festiwal Ekodzieło – dziękujemy!

W tym roku główne działania Festiwalu Ekodzieło odbyły się w Tajemniczym Ogrodzie na niegrzebalnej części Cmentarza Żydowskiego w Bielsku-Białej. W dniach 27-28 maja młodzież z Zespołu Szkół Medycznych i Ogólnokształcących uczestniczyła w działaniu performatywnym „Wydeptywanie” oraz różnych warsztatach połączonych z pracami porządkowymi, usuwaniem roślin inwazyjnych, sianiem koniczyny, obserwacją pszczół i pasieki edukacyjnej w ogrodzie czy robieniem upcyklingowych drewnianych skrzynek na kwiaty. Wydarzenie zakończyło się 29 maja pokazem filmu „Siostrzeństwo świętej sauny” w Gminnym Ośrodku Kultury „Promyk” w Bystrej. Dziękujemy wszystkim uczestniczkom i uczestnikom za twórcze doświadczenia i wnioski na przyszłość.

Festiwal Ekodzieło w Tajemniczym Ogrodzie to przestrzeń edukacji, wspólnej pracy i zabawy w przyrodzie i dla przyrody. Miejsce odkrywania współzależności z otaczającym nas światem oraz odnajdywania relacji z naturą.

„Tegoroczna edycja Festiwalu przyniosła bardzo wiele nowych i twórczych doświadczeń oraz wniosków na przyszłość. Generalnie, oprócz konkretnej pracy dla środowiska, która dominowała w Tajemniczym Ogrodzie, odbyły się zajęcia, które możemy zaliczyć do współczesnego nurtu dialogu międzypokoleniowego, ale także dialogu międzykulturowego. Rozmowa w kręgu, spacer w milczeniu czy dzielenie się doświadczeniem wyniesionym z kontaktów z przyrodą czy elementami zaczerpniętymi ze sztuki japońskiej, dawała prowadzącym i grupie młodzieży niepowtarzalną okazję spotkania się młodości z dojrzałością. Bardzo często wymaga to od obu stron uważności i empatii. Dlatego też tworzenie miejsc i sytuacji gdzie taki dialog może zaistnieć jest niezwykle cenne i konieczne’ – powiedział Jacek Bożek z Klubu Gaja, współprowadzący zajęcia performatywne „Wydeptywanie”.

Edukatorki i edukatorzy Klubu Gaja przez dwa dni pracowali z pierwszymi i drugimi klasami. „Medyka”. Uczennice i uczniowie, komentując prace warsztatowe, mówili: Natalia – „Fajny kontakt z naturą. Myślę, że nie tylko, bo odkryłam, że te zajęcia wzmacniają też kontakty miedzy nami. Pracuję z Marysią i okazało się, że mamy dużo wspólnych tematów do rozmowy. Spacer w przyrodzie był czymś innym. Ciekawe doświadczenie. Odłączyłam się od teraźniejszości i hałasu miasta. Idąc skupiłam się, usłyszałam, jak ptaki tutaj śpiewają. Mogłabym tu zostać”; Janek – „Warsztaty bardzo mi się podobały, to było coś innego. Na każdym stanowisku można było dowiedzieć się dużo nowych rzeczy, na przykład o pszczołach czy kulach kwietnych, o których wcześniej nic nie wiedziałem. Poszerzyło to moje horyzonty. Generalnie oceniam pozytywnie”; Emilia –„Dla mnie te zajęcia mają sens. Planeta potrzebuje naszej pomocy. Praca tutaj jest uspakajająca i wyciszająca. Można oderwać się od codzienności. W tym momencie razem z koleżanką Mileną siejemy koniczynę w miejscu usuniętej inwazyjnej rośliny”; Milena, dodała – „Dla mnie fajny był też spacer i cisza. Położenie się na trawie było ciekawym i nowym doświadczeniem. Zwykle nie leżę na łące i nie patrzę w niebo”; Bartek – „Polecam. Zaskoczyła mnie wycieczka po lesie w milczeniu. Nie spodziewałem się czegoś takiego i nigdy wcześniej tego nie robiłem”; Miłosz – „Nigdy nie miałem takiego doświadczenia jak dzisiaj. Tak najbardziej zaciekawiły mnie pszczoły i kule kwietne. Można było zobaczyć, że wszystko ze sobą jest powiązane”; Filip – „Najbardziej podobały mi się zajęcia o pszczołach. Była duża interakcja. Mogłem zobaczyć pszczoły z bliska, za szybą. Najbardziej zszokowało mnie to, że sam mogłem zrobić świeczkę. Podobały mi się też zajęcia z milczenia i medytacji. Ćwiczenie, jak wyobrażaliśmy sobie w jaki sposób powstają rzeczy, bardzo mnie zainspirowało i uspokoiło”; Oscar – „Ogólnie, cieszę się, że nasza szkoła wzięła udział w tej akcji, że możemy tu pracować i pomagać. Cieszę się, bo ciężka praca zawsze popłaca! Prowadzący są otwarci, nie są też mega sztywni, robią to z pasją i humorem. Było warto. Chętnie tu wrócę”.

Klub Gaja, od początku tworzenia Tajemniczego Ogrodu w części niegrzebalnej Cmentarza Żydowskiego, współpracuje z Zespołem Szkół Medycznych i Ogólnokształcących, angażując pedagogów i młodzież we wspólne działania i opiekę nad tym miejscem.

Dominika Wójcicka, nauczycielka, mówiła – „Patrzę na moją klasę i myślę, że te nasiona – ziarenka koniczyny, nie tylko w ziemi są tutaj zasiewane. Część tych aktywności uczennice i uczniowie przeniosą z pewnością do życia codziennego i ma to szansę kontynuacji”.

Joanna Bieniek, wychowawczyni, podkreślała – „Uważam, że takie zajęcia są bardzo potrzebne i jest ich za mało. Młodzież potrzebuje zajęć w terenie i też takich, które pokazują, w ciągu godziny czy dwóch, że jest zadanie do wykonania i ono zostaje wykonane. Nie jest to działanie abstrakcyjne i rozłożone na lata, jest to konkretna praca, również fizyczna, której efekt widoczny jest od razu”.

Joanna Moskała, nauczycielka biologii, podsumowując warsztaty, powiedziała – „Zajęcia są bardzo ciekawe. Pozwalają połączyć to, czego młodzież uczy się w szkole na przykład o różnorodności biologicznej czy gatunkach inwazyjnych i przełożyć to na działania realne. Muszą wiedzieć, że w momencie kiedy podejmą niewłaściwe działania, na przykład wprowadzając roślinę inwazyjną na teren, może się to tak skończyć, jak tutaj – rozsianiem tej rośliny i ogromnym problem z jej usunięciem. Zajęcia dotyczące pszczół, pozwoliły młodzieży lepiej zrozumieć jak ważną rolę pełnią zapylacze w ekosystemie. Duża grupa dzieci była zainteresowana cyklem rozrodczym pszczół i tym co można zrobić żeby zwiększyć ich liczebność”.

W ostatnim dniu 10. Festiwalu Ekodzieło, tradycyjnie odbył się pokaz filmu w Gminnym Ośrodku Kultury „Promyk” w Bystrej. Tym razem był to dokument „Siostrzeństwo świętej sauny” w reżyserii Anny Hints obrazujący spotykające się kobiety w tradycyjnej estońskiej saunie. Film został estońskim kandydatem do Oscara (2023) i zdobył Europejską Nagrodę Filmową w kategorii najlepszy film dokumentalny. Do marca tego roku otrzymał 27 nagród i wyróżnień jury oraz został sprzedany do 33 krajów na całym świecie. Po pokazie dziennikarka Miłosława Bożek, współtwórczyni podcatu KinoTalk zaprosiła publiczność do rozmowy o filmie i siostrzeństwie z dr Sandrą Frydrysiak – kulturoznawczynią, socjolożką i ekspertką gender studies i współautorką raportu „Siostrzeństwo — od idei do praktyki”.

Agnieszka Sech-Brzóska, dyrektorka GOK „Promyk”, powiedziała – „Od początku istnienia Gminnego Ośrodka Kultury „Promyk” jesteśmy parterami Ekodzieła. Wspieramy tę zacną inicjatywę, która robi dużo dobrego dla przyrody i ludzi, porusza ważne, często trudne tematy, jednocześnie pięknie łącząc ekologię z kulturą, a często też z filozofią. W tym roku mieliśmy przyjemność wspólnie obejrzeć wspaniały film Siostrzeństwo świętej sauny”. Ten nastrojowy, głęboki, poruszający film, z pięknymi zdjęciami warto było zobaczyć na dużym ekranie. Po filmie wywiązała się ciekawa dyskusja o siostrzeństwie i braterstwie. Temat trudny, aczkolwiek niezwykle ważny i aktualny, o którym warto rozmawiać, bo kropla drąży skałę. Ekodzieło ma sens, już czekam na kolejną edycję, bo w Gminie Wilkowice mieszka wielu ekologicznie świadomych mieszkańców, o czym niedawno mogliśmy się przekonać.”

ZOBACZ FOTO RELACJĘ NA FACEBOOKU >>>

Festiwal Ekodzieło objęty został Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Bielska-Białej Jarosława Klimaszewskiego.

Partnerzy: Miasto Bielsko-Biała, Gmina Wyznaniową Żydowską, Galeria Bielska BWA, Zakład Gospodarki Odpadami w Bielsku-Białej oraz Gminny Ośrodek Kultury „Promyk” w Bystrej.

1 Festiwal Ekodzieło dofinansowano ze środków Miasta Bielska-Białej i Gminy Wilkowice oraz projektu „Tajemniczy Ogród w Bielsku-Białej” wspieranego przez TJX UK.